iktisat teoresi

İktisat teorisi
İktisadi olaylar analiz edilirken ortaya konan kurallar yapısına KURAM denir. Geçmişte derlenmiş verileri kullanarak kurallar bulmaya ve bunları yorumlamaya İstatistiksel yöntem denir. Bir iktisadi olayın en kesin anlatım yöntemi Cebirsel Anlatımdır. Ordinalistler:Edgeworth,Antonelli,Fisher Özellikleri:Fayda ölçülemez,karşılaştırılamaz,sıralanabilir,subjekti fdir,kişilere göre değişir. Kardinalistler:Jevons,Gosson,Walres. Fayda util ile ölçülür. Marjinal fayda(+)iken toplam fayda artar. Marjinal fayda(-)iken toplam fayda azalır. Marjinal fayda sıfır iken toplam fayda maksimumdur. Farksızlık eğrilerinin özellikleri: Negatif eğimlidirler,Birbirlerini kesmezler,Orjine göre dış bükeydirler,Orjinden uzaklaştıkça daha yüksek fayda sağlarlar. Tüketici Dengesi: Farksızlık eğrisinin bütçe doğrusuna teğet olduğu noktadır. Talep:Ekonomik birimlerin satın alma gücü ile desteklenmiş istek ve arzularına denir. Bir malın fiyatında meydana gelen oransal değişme talep miktarında daha büyük bir değişmeye yol açıyorsa E>1 olur. Gelir esnekliği sıfırdan küçükse Eg<0>0 normal mal Birden büyükse Eg>1 lüks mal. Engel fonksiyonu= QD=f(G) Çapraz talep esnekliği Eab>0 ikame mal(hamsi,istavrit) Eab<0 tamamlayıcı mal(çay,şeker) Eab=İlişkisiz mallar Girdi:Üretimde kullanılan her türlü varlığa GİRDİ denir. Toplam Fiziki Ürün: Belli miktardaki değişken girdi ile sağlanan üretim miktarına Toplam Fiziki Ürün denir. Eşürün eğrisi: Aynı toplam ürün miktarını gösterir. Girdi miktarı:Üretim fonksiyonunun bir öğesidir. Marjinal Maliyet:Üretimi bir birim arttırabilmek için katlanılması gereken maliyete marjinal maliyet denir Hammadde,enerji ve işcilik ücretleri gibi giderlerin toplamına Toplam Değişir Maliyet denir. Tam Rekabet Piyasasının Özellikleri: Atomize olma,mobilite,şeffaflık,homojenlik. Mobilite:Serbestlik Atomize:Alıcı ve Satıcı sayısının çok fazla olması. Tam rekabette firma kapanma noktası=AVC Tam rekabette marjinal gelirrtalama gelire eşit Firma Dengesi:MP=0 Bir firmanın satış fiyatı ile satış miktarının çarpımı ile Toplam Gelir elde edilir. MONOPOL:Tek bir satıcı firma karşısında çok sayıda alıcının bulunduğu piyasa türüne monopol denir. Tersi ise monopson’dur. Monopol piyasasında çan eğrisi vardır. Monopolcü rekabet piyasasında talep eğrisi negatif eğimlidir. OLİGOPOL:Az sayıda satıcı sonsuz alıcı piyasa türü.Dirsekli talep eğrisi görünür. Düopol:2 satıcı çok sayıda alıcı. Faktör Piyasası:Üretim faktörlerinin alınıp satıldığı piyasaya Faktör Piyasası denir. Kısa dönemde sabit olan girdilerin verimine RANT BENZERİ denir. Genel Denge Analizi:Walras,Pareto,Quesnay,Leontuef Üretimde her şeyin değiştirilebildiği döneme UZUN dönem denir. MR sıfır iken TR maksimumdur. Tam rekabette Pareto optimalite koşulu geçerlidir. İşgücü arz eğrisinin şekli:Önce pozitif sonra negatiftir. Faktör talep eğrisi azalan eğimlidir. Firma faktör alımını durdurduğunda MRP=W Kartellerde temel amaç karın arttırılmasıdır. Tam rekabet piyasasında ortalama gelir Fiyattır.
· Bir zaman boyutuna bağlı olmadan ifade edilebilen değişkenlere stok değişken denir.

· Bir ekonomik sistemdeki bütün değişkenlerin değişebileceği zaman dilimine uzun dönem denir.

· Pasta sayısı: 0 1 2 3 4 5, Toplam fayda: 0 12 21 28 33 36 ise 5.dilim pastanın tüketiciye sağladığı marjinal fayda 3 tür. Marjinal fayda: 0 12 9 7 5 3

· Bir malın fiyatını belirleyen temel faktörler arz ve taleptir.

· Eş fayda eğrisi üzerinde B(4,8), C(8,4) iken tüketici B noktasından C noktasına geçerken et ile ekmek arasındaki marjinal ikame oranı 1 dir. (8-4)/(8-4)=1

· Tüketicinin gelirinin değişmesi durumunda ulaşabileceği yeni tüketici denge noktalarını gösteren eğriye gelir-tüketim eğrisi adı verilir.

· Değişken girdi miktarı 8, toplam fiziki ürün 120 birim iken, değişken girdi miktarı 12'ye çıkarıldığında toplam fiziki ürün 160 oluyorsa marjinal fiziki ürün 40/4=10 bulunur. 160-120=40 12-8=4

· Toplam fiziki ürünün maksimum olduğu noktada marjinal fiziki ürün sıfırdır.

· Üretim için sadece iki girdinin kullanıldığı ve bu iki girdinin de değişken olduğu durumda, aynı toplam ürün miktarını sağlamaya imkan verecek girdi bileşimlerinin geometrik yerlerini birleştiren eğrilere eş ürün eğrisi denir.

· Eş ürün eğrilerinin özelliklerinden biri orijine göre dış bükey olmalarıdır.

· Talep eğrisinin yer değiştirmesinin nedenleri: Tüketicinin zevk ve tercihlerinin değişmesi, Tüketicinin gelirinin artması, Tamamlayıcı mal fiyatlarının yükselmesi, İkame malları fiyatlarının düşmesi.

· Tüketiciler belirli bir ihtiyaçlarını karşılarken, birbirlerinin yerine kullanılabilen mallara ikame malı denir.

· Üretim faktörlerinin fiyatlarının düşmesi, bir malın arz eğrisinin sağa doğru kaymasına neden olur.

· Alıcıların, satıcıların, mal ve hizmetler ile üretim faktörlerinin hiçbir ek maliyete katlanmadan tam bir hareket serbestliğine sahip olmaları tam rekabet piyasası özelliklerinden mobiliteyi ifade eder.

· Örümcek Ağı Teoremine göre, herhangi bir nedenle piyasa dengesi bozulduğunda, gittikçe dengeye yönelen dalgalanmalar sonucu piyasa dengesinin kendiliğinden oluşması talep eğrisi arz eğrisinden daha yatıksa sözkonusudur.

· King Kanununa göre, tarım sektöründe çok ürün elde edilen yıllarda satış hasılatının azalmasının nedeni tarım ürünleri talep esnekliğinin 1 'den küçük olması.

· Bir firmanın üretim ölçeğinin büyümesi: Hem hammadde hem de mamul madde taşıması için yapılacak giderlerin azalmasınaBirim başına düşen yönetim giderlerinin azalmasınaİşçiler arasındaki iş bölümü ve uzmanlaşmanın artmasınaSabit faktör giderlerindeki artışın, üretim ölçeğindeki artışın altında kalmasına neden olur.

· Hammadde harcamaları değişir maliyettir.

· Tam rekabet piyasasında bir firmanın kapanma noktasını Ortalama değişir maliyet=Fiyatgösterir.

· Tam rekabet piyasasında marjinal gelir fiyata eşittir.

· Oligopolcu firmaların ürettiği mallar birbirlerini ikame edebilen mallarsa ortaya çıkan piyasa türüne noksan oligopol denir.

· Birden fazla sayıda firma tarafından üretilen ve birbirlerini büyük ölçüde veya tam olarak ikame eden bazı malların, birbirinden farklı ya da farklıymış gibi gösterilmesi sonucu her firmanın belirli bir alıcı kitlesine sahip olabildiği piyasalara tekelci rekabet denir.

· Arz esnekliğinin sıfır (minimum) olduğu durumda ekonomik rant maksimumdur.

· Bir maldan bir birim daha fazla üretmek için öteki malın üretiminden ne kadar fedakarlık etmek gerektiğini gösteren orana marjinal dönüşüm oranı denir.

· Hiç kimsenin refahını azaltmaksızın bazı bireylerin refahını artıran her türlü değişikliğin toplum refahını artırması pareto optimalite kriterini ifade eder.

· Tüm ekonomik birimlerin kendi çıkarlarını maksimize etmek için uğraşmaları homo economicus ekonomi bilimi varsayımıdır.

· Eş marjinal fayda ilkesi varsayımları: Belirli dönemde piyasadaki tüm mal ve hizmetlerin fiyatının sabit olduğu, Tüketicinin incelenen dönemdeki gelirinin sabit olduğu, Tüketicinin kendisine en yüksek faydayı sağlayacak mal demetini seçtiği, Tüketicinin her mal ve hizmetin marjinal faydasını bildiği,

· Toplam fiziki ürünün maksimum olduğu noktada marjinal fiziki ürün sıfırdır.

· Denge fiyatı 70 TL iken herhangi bir malı 135 TL'den almaya razı olan bir tüketicinin sağlayacağı tüketici rantı 65 TL'dir. 135-70=65

· Herhangi bir malın talep miktarı arttığında, arzında da aynı miktarda bir azalış meydana gelirse piyasa fiyatı yükselir.

· Bir piyasada herhangi bir malın talebinin arzından fazla olması durumunda ortaya çıkan talep fazlasının, fiyatları enflasyonist baskı yaratacak ölçüde artırmasını önlemek amacıyla devletin ekonomiye müdahale ederek söz konusu malın fiyatını yasalarla sınırlamasına tavan fiyat uygulaması denir.

· Tam rekabet piyasasındaki bir firmanın toplam gelirinin toplam maliyetine eşit olduğu durumda firma başabaş noktasındadır.

· Tekel piyasasındaki bir firmanın ürettiği mallara ilişkin fiyat farklılaştırması yapabilmesi için gerekli koşullar: Piyasayı alt piyasalara ayırırken önemli bir marjinal maliyetin çıkmaması. Firmaların en azından ilgili malı görünüşte değiştirerek farklı yerlerde farklı fiyattan satması. İlgili malın piyasanın her bölümünde farklı talep esnekliklerine sahip olması. Malın satıldığı piyasanın bölümlü olması.

· Pareto optimalitesi koşulunun sağlanabilmesi için tam rekabet piyasa türünün geçerli olması gerekir.

· Toplam fiziki ürün miktarı 1260 birim, kullanılan değişken girdi miktarı 30 birim ise ortalama fiziki ürün 42 dir. 1260/30=42

· Üretim için sadece iki girdinin kullanıldığı ve bu iki girdinin de değişken olduğu durumda, aynı toplam ürün miktarını sağlamaya imkan verecek girdi bileşimlerinin geometrik yerlerini birleştiren eğrilere eş ürün eğrisi denir.

· Fiyatı 750 TL olan bir mal, bir günde 60 birim talep edilirken, fiyatı 650 TL'ye düştüğünde talep edilen miktar 70 birime yükseliyorsa talebin fiyat esnekliği 1,25 tir.

· Engel yasasında tüketicilerin geliri arttıkça:Giyim harcamaları gelirle aynı oranda artar. Gıda harcamalarının toplam harcama içindeki oranı azalır. Kültürel harcamalar gelir artışından daha hızlı artar. Barınma harcamaları gelirle aynı oranda artar. Sağlık ve likse yönelik harcamalar gelir artışından daha hızlı artar.

· İlgili malın fiyatındaki değişme, arz edilen miktarı kesinlikle etkilemiyorsa, arz esnekliği sıfırdır. e=0

· Belli bir dönemde, bir ülke vatandaşlarının sahip oldukları üretim faktörleri kullanılarak üretilmiş bütün nihai mal ve hizmetlerin piyasa fiyatları ile hesaplanmış değerine gayri safi milli hasıla denir.

· 1987'nin sabit fiyatlarıyla gayri safi milli hasıla(GSMH) 1997'de 300 trilyon TL, 1998'de 324 trilyon TL ise, 1998 yılı ekonomik büyüme hızı %8 dir. (324-300)/300=8

· Bireylerin tüketim harcamalarını etkileyen faktörler: Reel faiz oranları, Harcanabilir gelir, Hanehalkı yaş ortalaması, Gelecekte beklenen gelir

· Marjinal tüketim eğilimi 0,70 olan bir ekonomide marjinal tasarruf rğilimi 0,30 dur. Marjinal tasarruf eğilimi=1-marjinal tüketim eğilimi

· Otonom tüketim 12 katrilyon TL, otonom yatırım 9 katrilyon TL, marjinal tüketim eğilimi 0,8 ise bu ekonomideki milli gelir denge düzeyi 105 katrilyon TL'dir. Y=(12+0,8.Y)+9

· Dış ticaretin varolduğu bir ekonomide dış ticaret çarpanı 1:(marjinal tasarruf eğilimi+marjinal ithalat eğilimi)

· Mal olarak ele alındığında hemen hemen hiç değeri olmayan , ancak üzerinde yazılı miktar kadar bir değer taşıyan paraya itibari para denir.

· Ani mevduat çıkışlarını karşılamak ve karlı yatırım fırsatlarını değerlendirebilmek amacıyla bir emniyet unsuru olarak bankaların ellerinde tuttukları rezervlere serbest rezervler denir.

· Talep enflasyonuna yol açan nedenler: Kamu harcamalarının artması, Dış ülkelerde reel gelirin artması, Para arzının artması, Dış ülkelerin fiyatlar genel düzeyinin yükselmesi

· Ekonomide fiyat artışları yanında üretimin azalmasına stagflasyon denir.

· Fonksiyonel gelir dağılımına göre, girişimcinin üretim faaliyetleri sonucu elde ettiği gelir kardır.

· Gelecekteki bir tarihte teslim için bugünden satın alınan veya satılan işlem için öngörülen döviz kuru Forward döviz kuru denir.

· Eş anlı konjonktür göstergeleri: Sanayi üretim endeksi, Tarım dışı sektörlerde ödenen ücretler, İmalat ve ticaret sektörlerindeki satış hacmi, Kişisel gelir.

· Keynesyen teoriye göre ekonomik konjonktürün itici gücü gelecekteki satışlara ve kara ilişkin bekleyişlerdir.

· İşgücündeki 15 birimlik artış hasılada 60 birimlik bir artışa yol açıyorsa emeğin marjinal verimi 4 tür. 60/15=4

· Bir ekonomide kısa dönemde geçici olarak meydana gelen şokların uzun dönem dengesini bozması, ancak durum yeniden normale döndüğünde ekonominin eski uzun dönem dengesine dönememesine Hysteresis hipotezi denir.

· İki ayrı üreticinin eşürün eğrilerinin birbirlerine teğet oldukları noktaları birleştiren eğriye etkin üretim eğrisi denir.

· Reel ekonomik dalgalanmalar teorisini savunan iktisatçılara göre, ekonomide yaşanan şokların kaynağı teknolojik değişmelerdir.

· Akım değişkenleri: Tüketim, Yatırım, İhracat, Üretim.Para arzı akım değişkeni değildir.

· 1998 yılında nominal GSMH 16 katrilyon TL, Fiyat endeksi 125 ise 1998 yılı reel GSMH değeri 12,8 katrilyon TL dir. Reel GSMH=Nominal GSMH*100/Fiyat ekdeksi=16*100/125=12,8

· Bir ekonominin belirli bir dönemindeki başarısının ölçülmesinde kullanılan temel kıstaslar: Enflasyon oranı, Büyüme hızı, İşsizlik oranı.

· Otonom yatırım kararını etkileyen etmenler: Reel faiz oranı, Sermayenin marjinal etkinliği, Alternatif yatırım türlerinin getirileri, Amortisman yatırımlarına duyulan ihtiyaç

· Milli gelir 800 trilyon TL, Otonom ithalat 250 trilyon TL, Marjinal ithalat eğilimi 0,65 ise toplam ithalat 770 trilyon TLdir. M=250+0,65*800=770

· Bir ekonomideki bazı bireylerin planlanan tasarrufları artırma girişimlerinin ve daha fazla tasarruf yapma arzularının milli geliri ve dolayısıyla cari toplam tasarrufları aşağıya çekme olgusuna tasarruf paradoksu denir.

· Toplam arz eğrisini kaydıran fiyat dışı etmenler: verimlilikteki değişmeler, girdi fiyatlarındaki değişmeler, kamu düzenlemeleri, kurumlar vergisi ve sübvansiyonlar

· Paranın, mal ve hizmetlerin satın alınmasında kullanılmak üzere satın alma gücünü elde tutma olanağı sağlaması para fonksiyonlarından değer biriktirme aracı olma'yı ifade eder.

· LM nin keynesyen bölgesinde (yatay) milli geliri arttırabilmek için maliye politikası daha etkin olacaktır.

· Vergilerin dahil edilmediği bir ekonomiye ait IS-LM modelinde, devletin kamu harcamalarını menkul kıymet piyasasında tahvil satarak karşılaması durumunda , artan tahvil arzı sonucu tahvil fiyatlarının düşmesi ve faiz oranlarının yükselmesi dolayısıyla yatırımların bir miktar azalmasına dışlama etkisi denir.

· Maliyet enflasyonuna yol açan faktörler: parasal ücretlerdeki artış, hammadde fiyatlarındaki artış.

· Hedeflenen reel ücret 500bin TL/saat, beklenen fiyat düzeyi %60 ve gerçekleşen fiyat düzeyi %80 iken reel ücret düzeyi 375000 TL/saattir. Nominal ücret=hedeflenen reel ücret*beklenen fiyat düzeyiReel ücret=hedeflenen reel ücret*beklenen fiyat düzeyi/gerçekleşen fiyat düzeyi=500000*60/80=375000

· Eşdeğer üretim faktörlerine, üretime aynı katkıyı yapmalarına karşın farklı ödeme yapılmasına ekonomik ayırım denir.

· Cari hesap açığı+net sermaye girişi=0 eşitliği bir ülkenin ödemeler bilançosunun her durumda dengede olduğunu gösterir.

· Monetarist konjonktür teorisine göre, ekonomik dalgalanmalara neden olan temel faktör para arzındaki dalgalanmalardır.

· Solow büyüme modeline göre, durağan durumda işçi başına sermayedeki ve hasıladaki değişme oranı sıfıra eşittir.

· Ekonomik büyüme kaynakları: İşgücündeki artış, sermaye birikimindeki artış, teknolojik gelişmeler ekonomik büyümenin kaynakları arasında yer alır.

· Tam istihdamda talep edilen mal ve hizmet miktarının ekonominin tam istihdam kapasitesini aşmasına enflasyonist açık denir.

İKTİSADIN ÇALIŞMA ALANLARI İktisadi olaylar Bazı geniş faaliyet alanlarını iktisadi olarak tanımlamak mümkündür...Örneğin ;tüketim, üretim ve alışverişi kolaylıkla bu tür insan faaliyetleri arasına sokabiliriz... İktisadi miktarlar Ekonomik olaylar sonucu, belli miktar ya da tutarlar ortaya çıkabilir.Bu miktarlar iktisat biliminin araştırma alanına girecektir.İktisat bilimi, iktisadi olaylar sonucu ortaya çıkan büyüklükler ve sayılarla da ilgilidir. İktisadi Organizasyonlar İktisadi faaliyette, alışveriş yapan ev kadınının ya da bir şirketin satın alma müdürünün kişisel etkileri olmakla birlikte, temsil ettikleri iktisadi organizasyonun özellikleri büyük önem taşır.Bu nedenle İktisadi organizasyonların ve iktisadi organizasyonlardan oluşan genel yapının incelenmesi de iktşsat açısından önemlidir. İktisadın Yorum Görevi Bir olayın analizi, o olayın başlangıç ve bitişi arasındaki ilişkileri sistematik olarak açıklamaktır.Başka bir deyişle neden sonuç ilişkilerini bilimsel olarak ortaya koymaktır.Herhangi bir şeyi analiz etmekten amaç, gerçeklerin seçilip yorumlanacağı bir kurallar yapısının yani kuramın oluşturulmasıdır. İktisadi Açıdan Önem Taşıyan Gerçeklerin Seçilmesi İktisatçı, Bir olayı anlatırken ya da analiz ederken, olayın kendisini en çok ilgilendiren kısımlarını soyutlar ve bu basit olayda bile tüm gerçeklerle değil, sadce seçtiği bazı gerçeklerle ilgilenir.Bir ev hanımının 100 birim para vererek bakkaldan 2 kg un satın aldığını varsayalım.Bu örnekte ilgili gerçekler, iki birey vardır.Bunlardan biri alıcı, diğeri satıcıdır.Bu alışverişte iki mal sahip değiştirmiş, satıcı 2 kg unu ev hanımına satarken ev hanımı da 100 birim bedel ödemiştir.Yine bu örnekte un miktarı ( 2kg ), para miktarı ( 100 ) ve fiyat ( 100/2=50 TL/kg ) vardır.Bu olayla ilgili olarak, başka kimselerin merak ettikleri sayılamayacak kadar çok başka gerçekler de vardır.İlgisiz gerçekler; bir belediye zabıtı memuru unun taze olup olmadığını, bir ressam olayın ve manzaranın artistik yönlerini, bir romancı tarafların duygularını, terzi kişilerin giysilerini merak edebilir.Bütün bunlar yukarıdaki örneğimizin konusu olan olayla ilgili gerçeklerdir.Ancak kuşkusuz bu saydıklarımız da olayla ilişkili tüm gerçekleri kapsamaktan uzaktır. İKTİSAT VE REFAH İktisadı, kıt kaynakların seçenek kullanımları arasındaki akılcı insan davranışlarının incelenmesi biçiminde tanımladığımızda; insanların refahını sağlamak amaç, iktisadi davranışlarsa sadece bir araç olmaktadır. İKTİSADIN SINIRLARI İktisat arkadaşlık, yurtseverlik, içtenlik ya da sadakat gibi sayısal olarak ölçülemeyen konularda değerleme yapamaz.Bunun yanında bu tür kavramları inkâr da etmez.Hatta bazen bunları sayılabilir bazı değerleri açıklamak için kullanabilir.Örneğin, aynı işe verilen ücretlerdeki farklılığı, tehlike, işten hoşlanma, arkadaşların nazik oluşu, işverenlere sadakat gibi kavramlar olmazsa açıklamak olanaksızdır. İKTİSATTA KULLANILAN YÖNTEMLER İktisadi analizin yöntemlerini gözlemlere dayanan istatiksel yöntem ve mantıksal akıl yürütmeyle sınırlamaktadır.Bu iki yöntemde kullanılan araçlar farklı olmakla birlikte, esas farklılık kullanılan gerçeklerden ileri gelmektedir. 1- İstatiksel Yöntem Geçmişte derlenmiş veriler arasındaki kurallar bulunmaya ve bundan bir yorum yapmaya çalışılmasıdır.İstatiksel yöntem, doğal bilimlerdeki kontrollu deneylerin, sosyal bilimlerdeki kötü bir ikamesidir.Mesela kimya alanında deney yaparken, incelediğimiz konuyla ilgisi olmayan tüm faktörleri deney tüpümüzün dışında bırakır ya da değerlerini sabit tutmayı sağlayarak ortaya çıkan sonuca etkisini kontrol etmeye çalışırız.Halbuki istatiksel yöntemi kullandığımızda, incelediğimiz değişkenler dışındaki etkenlerin değişmesine engel olamayız. 2- Mantıksal Akıl Yürütme Gerçeklerin değişmasi halinde, iktisadi kuram yardımıyla sonuçlarda, ne gibi değişiklik olacağı mantık yoluyla saptanmaya çalışılır.İstatiksel yöntem bu yöntemin tamamlayıcısı olarak görev alacaktır.Mantıksal akıl yürütmenin en önemli araçlarından biri de matematiktir.
İKTİSADİ VARSAYIMLARIN MATEMATİKSEL İFADESİ OLARAK FONKSİYONEL İLİŞKİ
Bir ilişkiyi fonksiyon biçiminde ifade edebilmek için iki aşama gerekir.Önce her kavram için bir simge saptanır ve daha sonra bu ögelerin birbirleri ile ilişkisini belirleyen bağımlılık ifade edilir.Örneğin, bir maldan talep edilen miktar ( Qd ), o malın fiyatına ( P ) bağlıysa, bu durumu ifade etmek için Qd = f ( P ) fonksiyonel gösterimi yapılabilir...Burada eşitliğin solunda yer alan simgenin ifade ettiği faktörün, sağındaki faktör tarafından belirlendiğini ifade eden "f " fonksiyon işareti de yer almaktadır.Matematikte bu faktörlere değişken adı verilmekte ve bu ilişkide Qd bağımlı , P ise bağımsız değişken olmaktadır.Klasik olarak bu biçimde gösterilir ve buradan sadece fiyatın talebi etkilediği anlaşılmalıdır.Bir fonksiyonun bu biçimde ifadesine fonksiyonun kapalı gösterimi denir.Bir ilişkinin yönü ve miktarını bellli edecek sayı yada simgeler de açık olarak yazıldığında, yani bu fonksiyonun örneğin, Y= a X2 + bX - c biçimindeki ifadesine fonksiyonun açık gösterimi denir. Açık gösterimli fonksiyonlar artan, azalan ya da sabit olabilir. Fonksiyonel İlişkinin Farklı Anlatım Yolları Bir fonksiyonel ilişkiyi üç değişik yöntemle ifade edebiliriz : 1- Sözle Anlatım Bir ülkede milli gelir sıfır TL. olsa bile, tüketiciler yıllık 2 birim parayı tüketime ayırmak zorundadırlar.Bu ülke tüketicileri, harcanabilir gelirdeki artışın %70'ini de tüketime ayırmakta ve her milli gelir düzeyi için bu eğilimlerini sürdürmektedirler. 2- Çizimle Anlatım ( Geometrik Anlatım ) Çizimle anlatımda dikkat edilmesi gereken nokta çizimde nelerin yer alması gerektiğidir.Bu anlamda, bir çizimde olması gereken dört unsurdan bahsedebiliriz.Bunlar; *Çizimin başlığı *Eksenlerin isimleri *Eksenlerin değerleri *Çizimdeki fonksiyonel ilişkiyi gösteren eğri 3- Cebirsel Anlatım Cebirsel anlatım bir formülle gösterilebilir.Yani; C = 2 + 0,7 Yd formülüyle ilişkiyi göstermiş oluruz. Bu anlatımlardan en kısa, zahmetsiz ve yoruma yer bırakmayanı, cebirsel anlatımdır.Ancak cebirsel anlatımın bir tek sakıncası vardır.O da bu dili bilmeyenlere bir şey ifade etmemesidir. İktisatta Kullanılan Değişken Türleri a) Dışsal Değişken : Değeri model dışında belirlenen değişkenlerdir. b) İçsel Değişken : Değeri model içinde belirlenen değişkenlerdir. c) Stok Değişken : Değeri zamanın belirli bir anında ölçülen değişkendir.Örneğin; bir baraj gölünde birikmiş olan suyun m3 cinsinden değeri gibi. d) Akım Değişken : Belirli bir zaman dilimi için ölçülen değişkendir.Servet stok, gelir ise akım değişkene örnektir. İktisatta Ortalama ve Marjinal Değerler Ortalama Değer : Bağımsız değişkenin bir birimi başına hesaplanan toplam değerdir.Toplam değerin miktara bölünmesi ile bulunur. Marjinal Değer : Bağımsız değişkeni bir birim arttırdığımızda toplam değerde meydana gelecek değişmeyi ölçer.Toplam değerdeki değişmenin miktarda yaşanan değişmeye oranlanması ile hesaplanır.